विनिता शिवाकोटी
माघ २३

पारिपट्टि रामेछाप जिल्ला । वारी दोलखा । बीचबाट बग्छ खिम्ती खोला । नाममा खोला भएपनि यो नदि हो । यही नदि किनारमा रहेका ढुंगाहरु कालीगढले कुँदेको आकृति भन्दा कम छैनन् ।

यस क्षेत्रको धार्मिक स्थल जटापोखरी पाँचपोखरी हुदै वग्दै आइपुग्ने खिम्ती खोलाको सुसेली । पारी पाखाभरी शेर्पा जातिका मौलिक बस्ती । कतै पहाड, कतै खोंच, कतै पाटन अनि सुन्दर हरियाली वन । पार्कको छेवैमा वगेको कोटखोला अनि यो सुन्दरतालाई नजिकैबाट नियालिरहेको गज्र्याङ ढुङ्गा माध्यमिक विद्यालय ।

दोलखा जिल्लाका पर्यटकीय स्थलहरु मध्य अत्यन्तै रमणीय स्थल जिरीको स्टोन पार्क बनेको छ । दोलखाको जिरी नगरपालिका वडा नं १ श्यामामा पर्ने ढुङ्गै ढुङ्गाले सजिएको अनुपम सुन्दरताले भरिएको स्थान हो स्टोनपार्क । प्राकृतिक, ऐतिहासिक एवं पर्यटकीय तवरले छुट्टै अस्तित्व बोकेको जिरीको अर्को सुन्दरता खोज्न आजभोलि घुमफिरका पारखीहरु स्टोनपार्क पुग्ने गरेका छन् । वास्तवमा स्टोन पार्क अलौकिक छ । सुन्दर छ । आकर्षक र लोभ लाग्दो छ । खिम्ती खोलाको किनारमा रहेका ठूला र असङ्ख्य बान्की परेका ढुङ्गालाई सजाएर अहिले स्टोन पार्क बनाइएको छ ।

जिरी नंगरपालिका वडा नं १ पुम्पास्थित गर्जाङढुङ्गा अहिले स्टोनपार्क नामाकरण गरिएको छ । सडक किनाराबाटै पार्कलाई तार बार लगाएर सुरक्षित बनाइएको छ । पार्कमा ढुङ्गामाथि बनाइएका लोभ लाग्दा् प्रतिक्षालय, खानेपानी, , शौचालय, ठाउँठाउँमा राखिएका आकर्षक कटेज,हेलिप्याड, स्विमिङ पुल, मनोरञ्जन स्थल,बालबालिकाका लागि फन पार्क,खेल मैदान जस्ता सुविधाको व्यवस्थापन गरिएको छ । वडा नं १ का वडाध्यक्ष लाक्पा शेर्पा भन्नुहुन्छ, “गर्जा थरका शेर्पा जातिका १० भाइ बसोबास गरेको स्थान भएकोले त्यस ठाउँलाई पहिला गर्जाङ भनेर चिनिन्थ्यो ।” गर्जाङढुङ्गाकै नामबाट माध्यमिक विद्यालयको नामाकरण गरिएको छ । जुन अहिलेपनि सोही स्थानमा रहेको छ । विद्यालयकै आँगनमा अहिले स्टोन पार्क बनाईको छ ।

आजभोलि शैक्षिक संस्थाका अध्ययन भ्रमण,संघसंस्थाका वनभोज अनि पर्यटकहरुका लागि आकर्षक गन्तव्य बनेको छ ।

रामेछापको शिवालय क्षेत्रदेखि नै नदिकिनारका लोभलाग्दा खुल्ला पाटनले सबैको मन लोभ्याउँछ नै ।

स्टोनपार्कबाट पारि भागमा रामेछापको खरानी टारले उस्तै सुन्दरता बोकेको देखिन्छ । खरानी टार र स्टोन पार्कको मध्यभागबाट बग्ने खिम्तीखोलाको शालीनता उत्तिकै लोभ लाग्दो छ । जिरीकै वडा नं १ मा पर्ने धार्मिक एवं पर्यटकीय स्थल जटापोखरी र पाँचपोखरीको पानी बग्दै मिसिएको खिम्ति खोलाको पानी अचाउँदा पनि मनोकामना पुरा हुने जनविश्वास रही आएको छ । अञ्जुलीमा उठाएर पिउँदा अमृत बिर्साउने कञ्चन अनि कलकल बग्ने खिम्ती खोलाको पानीले ६० मेघावाट खिम्ती खोला जलविद्युत आयोजनाको पहिचान बनाएको छ । दोलखा, रामेछाप, सोलुखुम्बु र काठमाडौं, लगायतबाट पर्यटकहरु स्टोन पार्क घुम्न आउने क्रम बढेको छ । प्रसिद्ध पाँच पोखरी, जट्टा पोखरीको यात्रा समेत यही बाटो प्रयोग गर्ने भएकाले पर्यटकहरुको चहलपहल बढ्दो क्रममा रहेको छ ।

निकट भविष्यमा नै सिसि क्यामेरा जडान र फ्रि वाइफाईको व्यवस्था गर्ने तयारी भइरहेको वडाध्यक्ष शेर्पाको भनाई छ । स्टोनपार्क भित्रै पिकनिक स्पोर्ट,तयारी चुल्हो र सुविधासम्पन्न हलको निर्माण गरिएको छ । पिकनिक खानेहरुका लागि भाँडाको समेत व्यवस्थापन गर्ने तयारी रहेको समेत वडाले जनाएको छ । पार्कसम्म जान सडक सोलिङ गरिएको छ ।
पार्कभित्रैमा बुद्ध गुरु रिम्पोछे र महादेवको मूर्ति निर्माण गरिएको छ । ढुङ्गामाथि निर्माण भएका यी अन्य मूर्तिको तुलनामा थप आकर्षित देखिन्छन् । स्टोनपार्क मात्र नभएर स्टोनपार्क आसपासमा पाङनागी,ठूलनागी,राबु लगायतका अझै आकर्षक सुन्दर र फराकिला फाँटहरु प्रसस्त छन् । धार्मिक एवं पर्यटकीय स्थल पाँचपोखरी जटापोखरी वडा नं १ मा नै पर्छ ,घुमफिर हाइकिँङको लागि यो क्षेत्रमा राम्रो सम्भावना भएकाले पूर्वाधार निर्माणमा प्रयासरत रहेको वडाध्यक्ष शेर्पाले बताउनु भयो ।

शेर्पा र क्षेत्री समूदायको बसोबास रहेको उक्त स्थानमा बुद्ध र महादेवको मूर्ति निर्माण गरी धार्मिक सहिष्णुतालाई अझै प्रगाढ बनाउने प्रयास भएको जिरी नगरपालिका उपमेयर कृष्णमाया बुढाथोकीको भनाइ छ । जिरी आफैमा पर्यटकीय स्थल हो । जिरीका अन्य वडाहरु अझै सुन्दर र मनमोहक छन् । यहाँको प्राकृतिक सुन्दरतालाई थप चिनाउन प्रयास गरिएको उपप्रमुख बुढाथोकीले बताउनु भयो । स्टोन पार्क निर्माणका लागि हालसम्म बागमती प्रदेश सरकारबाट ७० लाख, जिरी नगरपालिकाबाट ३९ लाख, युएनडीपि र स्थानीय श्रमदानबाट १३ लाख, श्यामा शेर्पा किदुकबाट १५ लाख र प्रतिनिधि सभा सांसद जीपछिरिङ शेर्पाबाट १५ लाख रुपियाँ प्राप्त भएको थियो ।

पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा विकास गर्न आवश्यक योजना निर्माण भइरहेको उपाध्यक्ष बुढाथोकीले बताउनु भयो । जिरीका सबै वडालाई पर्यटकीय गन्तव्य बनाउन नगरले काम शुरु गरिसकेको छ । वडा नं २ मा रहेको यलुङ उपत्यकालाई पनि पर्यटन विकासको लागि ठूल ढुङ्गा,देउरालीलाई आकर्षक गन्तव्यको रुपमा विकास गरिएको छ । स्टोनपार्क पुग्नको लागि वडा नं २ यलुङ उपत्यका हुदै ठुलढुङ्गा,देउरालीको बाटोबाट पुग्न सकिने गरि सडक निर्माणको काम भइरहेको उपाध्यक्ष बुढाथोकीको भनाइ छ । हाल स्टोन पार्क पुग्न जिरीबाट सिउरानी ,खिम्ती खोला तरेर रामेछाप गोकुलगंगा गाउँपालिकाको बाटो हुँदै स्टोन पार्क पुग्न सकिन्छ ।