दोलखा,जेठ ३

नेपाली युवाहरु वैदेशिक रोजगारमा पलायन हुने क्रम वृद्धि भइरहेको समयमा दोलखा जिलुका युवा भने व्यवसायिक गोलभेडा खेती तर्फ आकर्षित भएका छन् ।
सडकको सहज पहँँचसंगै घरमै बसेर आम्दानी गर्न सकिने भएपछि युवाहरु तरकारी खेतीतर्फ आकर्षित भएका हुन् ।
जिल्लाकै परिचित गाउँ जिलु तरकारी उत्पादनका लागि उर्वर भूमिको रुपमा चिनिन्छ । जिलुको तरकारी,दुध र खाद्यान्नले सदरमुकाम चरिकोटका बासिन्दालाई लामो समयदेखि पाल्दै आएको छ । तर कुनै एक व्यवसायले पनि आत्मनिर्भरता बनाउन भने सकेको छैन् ।
दोलखाको भीमेश्वर नगरपालिका वडा नं ४ का युवा रमेश चौलागाईँ र सर्व मावि जिलुमा कृषि बाली विज्ञान अध्ययन गर्नुभएका सोही वडाका सचिन चौलागाईले करिब एक वर्ष अगाडि आपनै ४ रोपनी र भाडामा ४ रोपनी गरी जम्मा ८ रोपनी जग्गा लिएर व्यवसायिक गोडभेडा खेतीको शुरुवात गर्नुभयो ।करिब २० लाखको लगानीमा गरिएको गोलभेडा खेतीबाट दोलखालाई गोलभेडामा आत्म निर्भर बनाउने लक्ष्य छ । अहिले गोलभेडाको उत्पादन शुरु भएर बजार गइसकेको छ ।
अर्गानिक रुपमा उत्पादन गरिएको गोलभेडा खेतीबाट अबको केही समयमा दोलखामा जिलुको उत्पादनले पुग्ने व्यवसायी रमेश चौलागाईको भनाइ छ ।

उहाँ भन्नुहुन्छ,“दोलखाका लागि सातामा ७० देखि ७२ क्रेट गोलभेडा खपत हुन्छ । हामी हप्तामा १ सय क्रेट उत्पादन गर्छौ । यसैले पनि हामी दोलखालाई चाहिने गोलभेडा पु¥याउन सक्छौं । अवदेखि दोलखालीले बाहिरबाट आएको गोलभेडा खानु पर्दैन ।”
यसै वर्ष गोलभेडा फर्ममा कर्मा एण्ड कर्मा जातको गोलभेडा १ सय ६५ ग्रामको फलाउन सफल भएको उहाँको भनाइ छ ।

अहिले पनि मासिक १ लाखको गोलभेडा विक्री हुने गरेको छ । एक मौसममा करिब ४५ लाख बराबरको गोलभेडा विक्री गर्ने लक्ष्य रहेको व्यवसायी चौलागाईँको भनाइ छ ।
दैनिक १५ जनाभन्दा धेरै स्थानीय महिलाहरुले फर्ममा प्रत्यक्ष रोजगारी प्राप्त गर्न सफल भएका छन् । अझै कामदार अपुग छन् ।

रासायनिक विषादीको प्रयोग नगरी परम्परागत जैविक विषादीको प्रयोग गरेर उत्पादन गरिएका गोलभेडाको महत्व उपभोक्तालाई बुझाउन नसक्दा बाहिर बाट आउने विषादीयुक्त गोलभेडासंग प्रतिस्पर्धा गर्न चुनौति रहेको चौलागाईँको गुनासो छ ।

फर्ममा सर्व माध्यमिक विद्यालयमा कृषि बाली विज्ञान अध्ययन गर्ने विद्यार्थीहरु समेत प्रशिक्षण तथा अभ्यासका लागि आउने गरेका छन् ।
भीमेश्वर नगरपालिका वडा नं ४ का वडाध्यक्ष तारानाथ चौलागाईँका अनुसार अहिले पनि ५ देखि ७ जना वैदेशिक रोजगारका लागि वडामा सिफारिस लिन आउँछन् । वडाध्यक्ष चौलागाईँ भन्नुहुन्छ,“युवाको विदेश पलायनता रोक्न कृषिको विकास अनिवार्य शर्त हो । यसका लागि प्रदेश सरकारले लगानी गर्न जरुरी छ । श्रममा जोडिएर काम गर्ने वातावरण बनाउने वडाको अभियान छ । किसानका उत्पादनलाई बजारीकरण व्यवस्थापनको लागि स्थानीय सरकारले पहल गर्ने छ । जिलुलाई कृषिको पकेट क्षेत्र बनाउने योजना छ । कृषिमा युवाको सहभागिता बृद्धिको लागि वडाले प्राथमिकतामा राखेर काम गर्ने छ ।

गाउँका उत्पादन सहजरुपमा बजार लैजान जिलु भटमासे सडक पक्की हुने क्रममा छ । ५ वर्षे कार्यकालमा वडाभित्रका सबै कृषि सडक निर्वाध रुपमा सञ्चालन गर्न सक्ने बनाएर अर्गानिक उत्पादन गर्दै कृषि हबको रुपमा विकास गर्ने वडाको योजना रहेको अध्यक्ष चौलागाईँको भनाइ छ ।