चिठीको व्यहोरा जानेपछि नेपालको पढाइ सकियो भन्थे । महिनाको ३ मोहोर तलवमा काम गरेँ । —विष्णु बहादुर नेपाली
हाम्रो समयमा छोरी अगाडि बस्न पनि हुदँैनथ्यो । बिहेको दिन बाहेक कहिल्यै महिला अगाडि लाग्न हुँदैनथ्यो । अहिले छोरा र छोरी बराबर भए । अझ छोराले भन्दा पनि छोरीले धेरै पढ्नु पर्छ जस्तो लाग्छ । — देवका कार्की
 ढिडोभात,सागपात सिस्नु खाने चलन कति राम्रो थियो । हाम्रो समयमा ५ दिन लगाएर काठमाण्डौ जान्थ्यौं । शरीरलाई दुःख भएपनि स्वास्थ्यलाई राम्रो हुन्थ्यो । —गंगा बहादुर कार्की

खाँडीको दौराले एक वर्ष पु¥याउनु पथ्र्यो । अर्को दशैंमा दौराको वाउला मात्रै बाँकी रहन्थ्यो । -तिलक बहादुर कार्की

यी माथिका भनाइ दोलखा भीमेश्वर नगरपालिका ५ धरमघर आसपासका जेष्ठ नागरिकको हो । भीमेश्वर नगरपालिकाको आयोजनामा जेष्ठ नागरिक अन्तरक्रिया अर्ती पुर्खाको कार्यक्रम अन्तरगत बालबालिकासंग विगत सम्झदै जेष्ठ नागरिकले बोलेका बोली हुन् ।
मातृ देवो भव, पितृ देवो भव नेपाली समाजको मूल मन्त्रको रुपमा रहेको छ । तर देवता मानिएका परिवारका जेष्ठ सदस्यका अनुभव सुन्ने सुनाउने संस्कार हराउँदै गएको छ ।
संस्कार बाँचे मात्र देश बाँच्छ । संस्कार र संस्कृति हाम्रा सम्पत्ति हुन् । ज्ञान र अनुभवका स्रोत,जीवित इतिहास,कुशल पथप्रदर्शक जेष्ठ नागरिकका ज्ञान सीप र अनुभव नव पुस्तामा हस्तान्तरण गर्नु आवश्यक छ ।
यही आवश्यकतालाई ध्यानमा राखेर भीमेश्वर नगरपालिकाले जेष्ठनागरिक विद्यालय अन्तरक्रिया अर्ती पुर्खाको कार्यक्रम सञ्चालन गरेको छ । भीमेश्वर नगरपालिका ५ मा रहेको जेष्ठ नागरिक आरोग्य केन्द्रमा जेष्ठ नागरिक र बालबालिका बीच अन्तरक्रिया कार्यक्रम सञ्चालन भयो । कार्यक्रमको सहजीकरण रेडियो शैलुङ दोलखाले गरेको थियो । कार्यक्रममा जेष्ठ नागरिकले बाल्यकालको स्मरण गरे । संस्कार र संस्कृतिलाई महत्व दिन बालबालिकालाई पुर्खाले उपदेश दिए ।
कार्यक्रममा करिब १० जना जेष्ठ नागरिकले अनुभव सुनाए । करिब ५० जना विद्यार्थीका बीच जेष्ठ नागरिकले अनुभव आदान प्रदान गरेका थिए ।

विष्णु बहादुर नेपाली
चिठीको व्यहोरा जानेपछि नेपालको पढाइ सकियो भन्थे । महिनाको ३ मोहोर तलवमा काम गरेँ ।
जन्म १९९४ साल । राणा कालमै क ख सिकेँ । रुद्र बहादुर कार्कीसंग । हजुरबासंग शास्त्रका किताव थिए । त्यही पढ्न जान्ने रहर लागेर खोज्दै पढ्न जान्थे । २०१३ सालमा पहिलो किताब आएपछि खोजेरै पढ्न थाले । चिठी लेख्न जानेपछि पढाइ सकियो भन्थे । ०१६ सालमा ज्योतिष विद्या पनि सिकेँ ।
०१६ सालमा विहे गर्दा सय रुपैयामा सकिएको थियो । भोटो लगाएर बसेकी ११ वर्षकी बेहुलीलाई ४० हातको छिपाको फरियाले बेरेर सिँगारेको सम्झना छ । ४० हातको फरिया र चाँदीको चुरा विहेमा अनिवार्य लानु पथ्र्यो । बेहुलो हुँदा आमाले छालाका जुत्ता कताबाट मागेर ल्याइदिनु भएको थियो ।
०१३ सालमा आमाको पोल्टाबाट ५ रुपैयाँ चोरेर काठमाण्डौ भागेको थिएँ । सानो भाइ साथी लिएर भागेको ५ दिनमा काठमाण्डौं पुगें । त्यही समय काठमाण्डौमा महिनामा ३ मोहोर तलव थियो । पछि पल्टनमा जागिर खाएँ ।

देबका कार्की
हामीले पढ्न पाएनौं, अहिले पनि पढ्न जाने साथी भए पढ्न जान्थे
नपढेको मान्छे के बोलौं । पढेको कुरा भन्न जान्दिन । परेको कुरा मात्रै बोल्छु । वि.स. २००५ मा जनकपुर अञ्चलकै पहिलो विद्यालय क्षमावतीमा विद्यालयको स्थापना भयो । तर वि.स. २०१२ सालमा जन्मेर पनि पढ्न पाइन । आज पनि सम्झदा भक्कानो छुट्छ । कति अँध्यारो थियो समय । छोरीले पढ्नु हुँदैनथ्यो ।
बुबाले छोरी भए पनि पढाउन मन गर्नु भयो तर हजुर बा ले जान दिनु भएन । हामीले पढ्छौ भन्दा बाख्रा कसले हेर्छ भन्ने कुरा आउँथ्यो । अहिले पनि पढ्न रहर लाग्छ । उमेर ६७ भयो । अहिले पनि पढ्न जाने साथी भए पढ्न जान्थे । रहर उत्पात छ । पौढ कक्षा पढेर साउँ अक्षर चिनेकी छु । १७ दिन मात्र पौढ कक्षा पढ्न पाएकी थिएँ ।
हाम्रो समयमा छोरी कसैको अगाडि बस्न पनि हुदँैनथ्यो । विहेको दिन बाहेक कहिल्यै महिला अगाडि लाग्न हुँदैनथ्यो । अहिले छोरा र छोरी बराबर भए । अझ छोराले भन्दा पनि छोरीले धेरै पढ्नु पर्छ जस्तो लाग्छ ।
समय गतिशील छ । पढ्छौ भन्दा पनि पढ्न पाएनौं । अहिलेकोे जीवन सुख छ । आमा बुबाको दुःखलाई बुभने गर्नुपर्छ ।
१७ वर्ष हँुदा काठमाण्डौ जाँदा १० रुपैयाले पुगेर आएँ । पञ्चायती व्यवस्थाको ज्ञान छ । विकास नभएपनि इमान्दारीता थियो । सत्यता थियो । छोराछोरीले आमा बुबाले भनेको मान्थे ।

गंगा बहादुर बुढाथोकी 

हिजोको खानपान कति स्वस्थ थियो । हामी ढिडो भात,सागपात सिस्नु खाने चलन कति राम्रो थियो । हाम्रो समयमा ५ दिन लगाएर काठमाण्डौ जान्थ्यौं । शरीरलाई दुःख भएपनि स्वास्थ्यलाई राम्रो हुन्थ्यो ।
वर्षमा एक टुक्रा खाँडीको दौरा । त्यसैले १ वर्ष विताउनु पथ्र्यो ।
कात्तिके देखि विहान २ घण्टा र बेलुका २ घण्टा हिडेर विद्यालय नाम्दु जान्थ्यौं । मकै भुटेर खाजा लान्थ्यौ । फर्केर आउँदा बाटैबाट घाँसका मुठा बोकेर आउँथ्यौं ।
हाम्रो लागि फुर्सदको समय थिएन । आज विकास त भयो तर विकृति बढ्दै गयो । हाम्रो समयमा विहे गरेको ४ वर्षसम्म बोलचाल हुदैनथ्यो ।
सबैभन्दा ठूलो समस्या मोबाइलले ल्याएको छ । मोबाइलले बालबालिकालाई बोल्न नसक्ने बनायो । यसको नियन्त्रण आजको विद्यालय पनि गर्न सकेन ।

तिलकमाया खड्का
मेसिन जत्तिकै हात चलाउनु पथ्र्यो ।
राती ११ बजे सुत्यो,विहान ३ बजे उठ्यो । निद्रा नपुगी जीवन वित्यो । रातभरी जाँतो पिँध्यो,चामल कुट्यो । मेसिन जत्तिकै हात चलाउनु पथ्र्यो । १३ वर्षको उमेरमा विहे गरेर घर गरी खाइयो । मुड्कीका भरमा पिठो चामल बनाउनु पथ्र्यो । ठूलो परिवारमा बस्थ्यौं । भुकम्पले जाँतो ढिकी सबै पु्¥यो । पुराना प्रविधि सबै हराउँदै गयो अब त जिरा पिँध्न पनि मिसिनमा नै दौडाउँछन् । दिनभर मेलापात ग¥यो अनि काममा बस्यो तर पनि रमाइलो थियो । अहिले एक्लै हुँदा दुःख लाग्छ ।

तिलक बहादुर कार्की
अर्को दशैंमा दौराको वाउला मात्रै बाँकी रहन्थ्यो
बुढो भइकन बालक भइसकें । एक युग वितिसक्यो । दुःखी समय थियो । ८४ वर्ष भएँ । खाँडीको दौराले एक वर्ष पु¥याउनु पथ्र्यो । अर्को दशैंमा दौराको वाउला मात्रै बाँकी रहन्थ्यो । रातभरी जुम्राले खान्थ्यो । कन्याउँदा कन्याउँदै उज्यालो हुन्थ्यो । विहान मिर्मिरेमा नै खेतबारी कुद्नु पथ्र्यो । नयाँ लुगा पाएको दिन खुसीले रातभर सुत्दैनथ्यौं ।
१० सालमा काठमाण्डौ एकपैसाका २० वटा पुष्टकारी पाइन्थ्यो । रातभरी खाएको सम्झना छ । यताबाट घिउ लगेर काठमाण्डौँमा लगेर बेच्ने चलन थियो । जुम्रा मार्ने प्रतिस्पर्धा चल्थ्यो । जसका जुम्रा मार्दा पड्किन्छन उसैलाई भाग्यमानी भन्थे ।
काठमाण्डौँ जाँदा बाटोमा बास बस्थ्यौं । भाँडा प्रयोग गरेवापत चार पैसा तिथ्र्यौ । पुलिसमा जागिर खाएँ । जहाँ गएपनि हिँडेर जानु पथ्र्यो । पहिलो तलब ३० रुपैयाँ थियो । पेन्सन हुँदा ३ सय ४ रुपैँया भयो । अहिले १८ हजार पेन्सन छ । उमेरमा दिनभरी काम गरेको २५ पैसा ज्याला पाइन्थ्यो ।
जीवनमा बुद्धिले काम गर्नु पर्ने रहेछ । उमेरमै सोचेर काम गर्दा जीवन भर सुख पाइन्छ ।

कार्यक्रममा स्रोत व्यक्तीको रुपमा जिल्ला जेष्ठ नागरिक संघ दोलखाका अध्यक्ष रङगध्वज बुढाथोकी, देवका कार्की, विष्णु नेपाली, तिलक बहादुर कार्की, लिलामाया खड्का, मानकुमारी खड्का, मिश्री खड्का, हरिमाया कार्की, कृष्ण बहादुर कार्की र कृष्ण बहादुर खड्का रहनु भएको थियो । उहाँँहरुले आफ्नो भोगाईको बारेमा विद्यार्थीहरुलाई जानकारी गराउनु भएको थियो भने विद्यार्थीहरुले पुरानो पुस्ताको दैनिक जीवनका सीप र संस्कार लगायतका बारेमा जिज्ञासा राख्नु भएको थियो । भीमेश्वर नगरपालिका वडा नम्वर ५ का वडा अध्यक्ष बासु श्रेष्ठको अध्यक्षतामा भएकोे कार्यक्रममा बुढाभीमसेन माध्यमिक विद्यालयका प्रधानाध्यापक राजन कार्की लगायले मन्तव्य व्यक्त गर्नुभएको थियो ।