रविता महत 
दोलखाको भीमेश्वर नगरपालिका वडा नम्वर ५ का विष्णु बहादुर कार्कीलाई साङ्केतिक भाषा सम्बन्धी दोभाषेको व्यवस्था नहुँदा काम गर्न  समस्या भएको छ । राम्रो सँग बोल्न र सुन्न समेत नसक्ने कार्कीलाई सार्वजनिक कार्यालयमा सांकेतिक भाषाको दोभाषे नहुँदा काममा  निक्कै समस्या भएको छ ।
भीमेश्वर नगरपालिका वडा नं ५ स्थायी बसोबास भएका कार्कीले दोभाषे नभएकै कारण वडाको योजनाबाट समेत वञ्चित हुनुपर्यो ।

चालु आर्थिक वर्ष २०७९÷८० मा कुखुरा पालन व्यवसायका लागि वडामा प्रस्ताव गर्नुभयो । प्रस्ताव पनि पास भयो । व्यवसायपनि शुरु भयो । तर भाषा नबुझेकै कारण आवश्यक कागजात पु¥याउन नसक्दा बजेट प्राप्त गर्न सक्नुभएन । उहाँका कुरा न त कर्मचारीले बुझ्न सके न त कार्कीले नै कर्मचारीका कुरा बुभ्नुभयो । कुुुुुुुुुुुुुुरा बुझाउने दोभाषे नहुँदा उहाँको काम पूरा गर्न सकिएको छैन् ।
वडा कार्यलयमा साङ्केतिक भाषा बुझ्ने कर्मचारीको अभावका कारण एउटा कामका लागि पाँच पटकसम्म पुग्नु परेको अनुभव कार्कीसंग छ । कार्की एउटा प्रतिनिधि पात्रमा मात्रै हुनुहुन्छ । कार्कीको जस्तै पीडा जिल्लाका ८० जना बहिराहरुले भोग्नु परेको छ । जिल्लामा सांकेतिक भाषासम्बन्धी ज्ञान भएका व्यक्ति राख्न तर्फ सरोकारवालाहरुको ध्यान जान नसक्दा बोल्न तथा सुन्न नसक्ने पीडितको समस्या बुझन कठिन भएको बहिरा संघ दोलखाले जनाएको छ ।

सरकारी तथा सार्वजनिक संघसंस्थामा मात्रै होइन दोभाषे नहुँदा अस्पतालमा पनि उत्तिकै समस्या भोग्नु परेको अनुभव वहिरा प्राथमिक विद्यालयका प्रधानाध्यापक गुणराज सुवेदीले सुनाउनुभयो । भाषा नबुझैकै कारण रोगको पहिचान फरक भएको र औषधी पनि गलत सेवन गर्न बाध्य छन् वहिराहरु ।
प्रधानाध्यापक सुवेदीका अनुसार दोभाषेको व्यवस्था नहुदाँ बहिराहरुलाई, राज्यका सबै प्रकार सेवाहरु लिनका लागि निकै कठिन हुने गरेको छ ।
जिल्लामा एक जना मात्रै दोभाषे हुने हो भने दोभाषे मार्फत उनीहरुलाई सहजीकरण गर्न सहज हुने उहाँको भनाइ रहेको छ ।

बहिराहरुलाई स्वास्थ्य सेवा लिन होस वा प्रशासन सेवा लिन निक्कै कठिन छ । स्थानीय तहमा आउने कतिपय यौन शोषणका घटनाहरूका पीडित कान नसुन्ने तथा बोल्न नसक्ने भएकै कारण न्यायलयले दिने न्याय सम्पादनमा पनि समस्या हुने गरेको अधिकारकर्मी सिर्जना कार्कीको भनाइ छ । सार्वजनिक सेवा प्रदान गर्ने निकायमा दोभाषेको व्यवस्था नहुँदा जटिल प्रकृतिका घटना समेत ओझेलमा पर्ने र पिडकहरु उम्कने र पटक पटक घटना दोहोरी रहने अवस्था रहेको अधिकारकर्मी कार्कीको भनाइ छ ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय दोलखाका अनुसार यो आर्थिक वर्षमा मात्रै सुष्त श्रवण भएका महिलामा हुने जवरजस्तीकरणी सम्बन्धी ५ वटा मुद्दा दर्ता भएका छन् । ती मध्ये ३ हाडनाता करणीका रहेको प्रहरीको भनाई छ ।
दोभाषे नहुँदा र कतिले त साङ्केतिक भाषा नै नबुझ्दा धेरै मुद्दाहरु दर्ता गर्न नै कठिन भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय दोलखाले जनाएको छ । निक्कै समस्या भएपछि मात्र जिल्ला प्रहरी कार्यालयको अनुरोधमा विशेष मुददामा मात्रै नेपाल राष्ट्रिय बहिरा महासंघ केन्द्रले दोभाषेको व्यवस्था गर्ने गरेको छ ।

वहिराहरुको समस्यालाई ध्यानमा राखी वहिरा संघ दोलखाले सार्वजनिक सेवा प्रदायक संस्थामा दोभाषेको व्यवस्था गर्न माग गर्दै आएको छ । यता जिल्लाका ९ वटै स्थानीय तहहरुमा संयुक्त रुपमै भएपनि दोभाषे राख्नका लागि पहल गर्ने जिल्ला समन्वय समिति दोलखाका प्रमुख वर्जुराम घतानीले वताउनुभयो.।
राज्यले सबै नागरिकका लागि समान अधिकार प्रदान गरेको छ । कानुनका दृष्टिले सबै समान छन् । तर पनि राज्यका कति नागरिकहरु विभिन्न कारणले पछाडि परेको तितो यथार्थ हामीसंग जताततै देख्न सकिन्छ । यसर्थ वहिराहरुको माग सम्बोधन गरी अरु नागरिक सरह सम्मानजनक बाच्ने अधिकार सुनिश्चित गर्नको लागि राज्यले आवश्यकताका आधारमा दोभाषेको व्यवस्थापन गर्नु अपरिहार्य देखिन्छ ।