दोलखा शैलुङका युवाहरु व्यावसायिक फूल खेतीतर्फ आकर्षित भएका छन् । शैलुङ ७ फस्कुका भुषण कार्की लगायतको समूहले १६ लाखको लगानीमा ८० रोपनी जग्गामा व्यवसायिक सयपत्री फूल खेती शुरु गरेका हुन् ।
२० वर्ष नेपाली सेनामा जागिर खाएर निवृत भएका कार्कीले सेनामा जागिर खाने समयमा नै तालिमबाट सिकेको सिपलाई जागिरपछि व्यवहारमा प्रयोग गर्न व्यवसायिक फूल खेती शुरु गरेको बताउनुभयो ।
यही साउन महिनाबाट शुरु गरिएको सयपत्री फूल खेतीबाट एक मौसममा ६० हजार केजी उत्पादन गर्ने लक्ष्य राखेको कार्कीको भनाइ छ । २०८० साउन १५ गते शैलुङको निमटारमा कलकत्ते टेनिष्सवर्ग (कर्म) जातको सयपत्री फूलका विरुवा उत्पादनसहित फूल खेती शुरु गरेका हुन् ।
“दशैंको मौसममा मात्रै १० लाख भन्दा बढीको फूल विक्री भैसक्यो । तिहारमा ४० लाख भन्दा बढीको विक्री गर्ने लक्ष्य छ । वार्षिक १ करोड ५० लाखको फूल र विरुवा उत्पादन गर्न सक्छौ भन्ने योजना बनाएका छौं । यो वर्ष भने बजारले मागेजति पु¥याउन सकिदैँन होला । स्थानीय बजारलाई प्राथमिकता दिन्छौ । बाँकी रहेको मात्र बाहिर पठाउँछौ,”व्यवसायी भूषण कार्कीले भन्नुभयो ।
वर्षको ३ चोटी उत्पादन गर्न सकिने कलकत्ते सयपत्रीसंगै तिहारलाई लक्षित गरेर मखमली फूल समेत लगाईको छ । कृषि फार्ममा गुलावका कटिङ विरुवा समेत उत्पादनको कार्य शुरु गरेको कृषकको भनाइ छ ।

फस्कुका गोपाल थामी लगायतका युवा विदेश जान पासपोर्ट बनाएर तयार हुनु भएको थियो ।
विदेशमा जान तयार भएका ४ जना र सेनामा सेवा निवृत्त भएका युवा सहित ५ जना अनुभव कृषि तथा पशुपंक्षी फार्म व्यवसायिक फूल खेतीमा सहभागी भएका हुन् ।
फस्कु ७ का सेना निवृत्त भुषण कार्की,बाबु तमाङ,सागर बस्नेत,प्रेमजंग कार्की र गोपाल थामीले करिब ८० रोपनी जमिनमा सयपत्री फूल खेतीबाट राम्रो आम्दानी गर्न शुरु गरेका गरेका छन् । वर्षौदेखि बाँझो भएर बसेको जमीनमा फूल ढकमक्क फूलेको देखेर अरु युवा समेत लोभिन लागेका छन् ।
‘जिल्लामा हुने सामाजिक,साँस्कृतिक तथा धार्मिक कार्यक्रम र उत्सवमा फूलको मालाको प्रयोग बढ्न थालेपछि व्यावसायिक फूल खेतीमा लागेका हौ,’ कार्कीले भन्नुभयोे, ‘ हाम्रा कार्यक्रममा आयात हुने विदेशी खदाको सट्टामा जिल्लामै फुलको खपत पनि हुने भएपछि यसमा लागेका हौं, तिहारमा यो फूल अझ बढी खपत हुन्छ, यसले हामीलाई उत्साह थपेको छ ।”
‘विदेशमा गर्ने दुःख र मेहनत आफ्नै बारीमा गर्न पाउँदा निक्कै खुसी छौं । मेहनतले बारीभरी ढकमक्क फूलेको फूलले मनै रमाइलो बनाउँछ । अहिले बजारको माग धान्न भ्याइनभ्याइ छ । बजारको मागलाई चिन्न सके गाउँमै सम्भव हुँदो रहेछ ।’ वैदेशिक रोजगार छाडेर फूल व्यवसायमा लागेका गोपाल थामीले भन्नुभयो दशैंसंगै फूलेको सयपत्रीले वातावरण नै रमणीय बनाएको छ । ती फूलले सबैको मन लोभ्याउनुका साथै युवाको अगुवाइ र भविष्य उज्ज्वल भएको आभाष भएको छ ।

फूल खेती हेर्न अहिले दैनिकजसो आन्तरिक पर्यटकसमेत पुग्ने गरेको छ । वर्षमा ३ चोटी फूलाउन सकिने सयपत्री फूल खेतीबाट एक पटकमा ५० लाख बराबरको उत्पादन हुने कृषक भुषण कार्कीको भनाई छ । फूलको बजारका विषयमा कुनै चिन्ता छैन् । दोलखा जिल्लाभर,रामेछाप र काठमाण्डौबाट माग आइरहेको छ । दशैं अगाडि नै १० लाखको फूल विक्री भइसकेको छ । यो वर्ष तिहारमा दोलखाको फूलले काठमाण्डौको बजारमा समेत प्रभाव पार्छ —कार्कीको भनाइ छ ।
आजभोलि फूल र चाडको मौसममा १० जना महिलाले थप रोजगारी पाएका छन् । फूल टिप्ने र माला उन्ने काममा दैनिक कामदार थप्दै गएको कृषकको भनाई छ ।
तिहारलाई काठमाण्डौँबाट धेरै माग आएको छ तर स्थानीय बजारको मागपछि मात्र काठमाण्डौको बजार लैजान्छौ,बजारको व्यवस्थापन गरिरहनु भएका व्यवसायी कार्कीले भन्नुभयो ।
पुष्प व्यवसायी युवाहरुले फुलको मूल्य कायम गरेका छन् । प्रति थुँगाको मूल्य तीन रुपैयाँ र १ मिटरको मालाको स्थानीय बजारमा १ सय रुपैयाँ र जिल्ला बाहिर १ सय ५० रुपैया मूल्य कायम गरिएको छ ।
दोलखाको शैलुङ गाउँपालिका ७ मा रहेको चर्णावती धामबाट करिब ३ सय किलोमिटरको दुरीमा कृषि फार्ममा पुग्न सकिने छ । फूल खेतीसंगै विरुवासमेत उत्पादन गर्दै आएका छन् । युवाले व्यवसायिक फूल खेतीमात्र नभएर बाख्रा पालन र सुन्तला खेतीसमेत गर्दै आएका छन् ।